KUŞLAR ARTIK İRİS’TE
İris Gölü’nün kurutulmak için açılan kanalları Şubat ayında kapatılmıştı.
Karaburun Kent Konseyi’nin Doğa Koruma Çalışma Grubu üyeleri geçtiğimiz günlerde İris Gölü’nde gözlem çalışması yaptı. Kanallarının kapatılması sonrasında Göl’ün su tutmaya başladığı, sazlık ve makilik alanların canlandığı, kuş türlerinin arttığı kısacası sucul ekosistemin yeniden güçlendiği ve İris Göl’ünün pek çok yaban hayatı popülasyonunu barındırır hale geldiği gözlendi.
İnsan aktivitesinin olmadığı İris Gölü sulak alanı ve çevresi hem kuşlar açısından zengin bir alan olduğunu, hem de Avrupa ölçeğinde önemli türlerin gözlemlendiği bir alan olması dolayısıyla kuşların tercih ettiği bir yaşam ortamı olduğunu tekrar gösterdi. Alan aynı zamanda, yarımada kapsamında sulak alan ekosistemini taşıyan önemli bir bölge olması yönünden ve sulak alan vejetasyonu açısından da önemli.
Aralık ayından bugüne gelişmelere baktığımızda;
Karaburun Yarımadası’nın Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içinde, Küçükbahçe Mahallesini Ildır’a bağlayan karayolu üzerinde ve Yarımadanın tek sulak alanı olan İris Gölü’ne kepçe ile girildiği gölün suyunu boşaltıp, içindeki sazlıkların toplanarak organik gübre yapılacağının ihbarının Karaburun Kent Konseyi’ne gelmesi üzerine konu Karaburun Belediyesi, Karaburun Jandarma Komutanlığı, Küçükbahçe Muhtarlığı ile paylaşılmış, ayrıca TC. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Alo 181 hattına da bildirilmişti.
Aralık 2019’da ise Karaburun Kent Konseyi tarafından İris Gölü ile ilgili bilimsel çalışma ve gözlemler raporlaştırılarak ilgili kurumlarla ayrıca paylaşılmıştı.
Yarımadanın tek sulak alanı olan İris Gölü’nün 70’li yılların sonunda ilgili kurumların göz yummasıyla göl kenarlarına açılan kanallarla suyunun boşaltıldığı ve kurutulduğu, ardından da bölgede kadastral parselasyon yapılarak özel mülkiyete geçişin sağlandığı bir sürecin yaşandığını biliyoruz. Gölün ekolojik, biyolojik ve hidrolojik karakterini olumsuz yönde etkileyen (su azlığı, biyolojik çeşitlilik kaybı) bu süreçte gölü’n merkezine kadar açılan ve her yıl periyodik olarak yenilenen kanallarla göl’ün su tutması engellenmeye çalışılmış, konunun ortaya çıkması sonrasında ise göl tabanında ki parsel sahipleri yapılan işlemin organik gübre sağlama amaçlı bir işlem olduğu gerekçesinin altına sığınmışlardı.
İris Göl’ündeki bu gelişmeler basında geniş bir şekilde yer almış ve T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma (TVK) Bölge Komisyonu 20.12.2019 tarihinde toplanarak İris Gölü ile ilgili karar almış ve kanalların ivedilikle kapatılmasını kararlaştıran komisyon, TabiatVarlıklarını Koruma Kanunu’nun 9. ve 65. Maddeleri kapsamında yetkili cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına, Karaburun Kaymakamlığı ve Karaburun BelediyeBaşkanlığı’nca alanın eski haline getirtilmesine ve sonucunun Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bildirilmesine oy birliğiyle karar vermişti.
12 Şubat 2020’de ise Karaburun’un tek sulak alanı olan İris Gölü’nün kurutulmak için açılan kanalları Karaburun Belediyesi tarafından kapatılmıştı.
Karaburun Kent Konseyi’nden konu ile ilgili yapılan açıklamada;
“Ülkemiz 1994 yılında taraf olduğu Ramsar Sözleşmesi kapsamında sahip olduğu sulak alanları korumayı ve akılcı kullanmayı taahhüt etmiştir. Karaburun İlçesi sınırları içinde yer alan ve su alt yapısına yapılan tüm vahşi müdahalelere ve sonrasında üzerinde özel mülkiyet tesis edilerek oluşturulan gasp’a rağmen ayakta kalmayı başarabilmiş olan İris Gölü, ülkemizin doğal müzelerinden biri olarak kabul edilmeli ve yaşayan göllerinden biri olarak korunmalıdır. Gelinen aşamada; işlemlerin ivedilikle yürütülmesi, İris Gölü’nün Milli Parklar ve Sulak Alanlar kapsamında değerlendirerek koruma kararının acilen çıkarılmasını talep ediyoruz. Ayrıca Mahalli Çevre Kurulu’nda oluşturulan İris Komisyonu’nda, İris Gölü’nde yaşanan sürecin başından sonuna takipçisi olan, göl ile ilgili gözlem ve çalışmaları ve yetkin danışman ağıyla, Karaburun’un Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilmesi sürecinde İris Gölü’nün bir değer olarak kayda geçirilmesini sağlayan çalışmalar yürütmüş olması sebebiyle Karaburun Kent Konseyi’nin de bulunmasının gerekli olduğunu ifade etmek istiyoruz” denildi.
.
KARABURUN KENT KONSEYİ