Karaburun Yarımadası El Ürünleri Çarşısı Projesi
Bu projeyle Karaburun Yarımadasında yaşayan halkın el emeğinin değerlendirilmesi ve ekonomilerine katkı amaçlanmıştır. Proje, Çevre, Kültür, Turizm adına değer taşımaktadır. Halkın ortak talebi doğrultusunda hazırlanan projeye, Karaburun Belediyesi yer tahsisinde bulunmuş, Karaburun Kaymakamlığı Çevre, Kültür, Turizm Birliği de malzeme ( bank, masa, şemsiye ) desteği sağlanmıştır. Karaburun İlçe Merkezinde bulunan Park alanı içinde YG-21 tarafından projelendirilip hayata geçirilen El Ürünleri Çarşısında 2003-2006 yılları arasında yerel halkın ürettikleri sergilenip satışa sunulmuştur. 2007 yılında Karaburun Belediyesi tarafından açılan yeni Pazar Yeri projesinde de bu proje yerini almıştır.
Karaburun Yarımadası Yerel Tarih Kültür Evi Projesi
Karaburun İlçe Merkezinde bulunan eski atıl Belediye Oteli’nin Karaburun Belediye Meclisince tahsis edilmesi sonucu Yerel Gündem 21 tarafından hazırlanan projeye ilk katkı, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nden geldi.
Restorasyon ve onarım çalışmalarının başlamasına ek olarak sağlanacak yeni katkılarla eski otelin Yerel Tarih ve Kültür Evine (Karaburun Yarımadasına ait sembolik tarihi materyallerin yanı sıra kültürel örneklerin de sergileneceği merkez de öncelikle Karaburun ve Köylerinde yeniden yaşatılan eski el sanatları örnekleri sergilenecek. Ayrıca, Karaburun Yarımadası Yerel Gündem 21 Yerleşme ve Mimarlık Tarihi Çalışma Grubu, Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Yar Doç. Dr. Mimar Sedat Emir’in Koordinatörlüğünde yapmış olduğu “Kültür Envanteri Projesi” kapsamında Temmuz 2004’de envanter çıkarma ve belgeleme çalışmalarıyla eski yerleşim yerlerindeki çalınma riski bulunan materyaller saptanmış ve bu materyaller Karaburun Belediyesi, İlçe Jandarma Komutanlığı ve Karaburun Yarımadası YG-21’in imzaladığı ortak bir protokolle koruma altına alınmıştı. Yerel Tarih ve Kültür Evinde, korumaya alınan bu materyallerden de örnekler sergilenecek) dönüştürülmesi amaçlandı.
Yerel Tarih ve Kültür Evinde sergilenecek olan tüm değerler, Karaburun’un çevre, kültür, tarih ve turizmine katkı sağlayacak.
Karaburun Yarımadası Kültür Envanteri Projesi
Karaburun Yarımadası YG-21 Yerleşme ve Mimarlık Tarihi Çalışma Grubu’nun yürütmekte olduğu envanter çalışmaları 2004 yılında, Karaburun Yarımadası Kırsal Mimarlık Envanteri ve Karaburun Yarımadası Mezar Taşları Envanteri başlıklarını taşıyan iki ayrı proje halinde, Türkiye Bilimler Akademisi Türkiye Kültür Sektörü (TÜBA-TÜKSEK) Türkiye Kültür Envanteri Projesi kapsamına alınmıştır.
Yerleşme ve Mimarlık Tarihi Çalışma Grubu, 2004 yılı yaz döneminde Çullu ve Hisarcık köylerinde ayrıntılı envanter çalışmaları yapmıştır.
Bu çalışmalar sonucunda envanteri çıkarılan materyaller, Karaburun Belediyesi, İlçe Jandarma Komutanlığı ve Karaburun Yarımadası YG-21 tarafından hazırlanan bir protokolle koruma altına alınmıştır.
Kültür Envanteri Projesi kapsamında çalışmalar, ( Saip, Ambarseki, Bozköy, Tepeboz, Haseki, Sarpıncık, Parlak, Küçükbahçe, Balıklıova ) 2007 yılına kadar düzenli olarak sürdürülmüştür. Bu çalışmalara Karaburun Belediyesi finans desteği sağlamıştır.
Karaburun Belediyesi Adına, Avrupa Komisyonuna Başvurulan İstihdam Projesi
” Karaburun’da İşsizliğin Azaltılması İçin Örnek İş Alanları Önerisi ve Eğitimi ” başlıklı proje onaylanmış ve hayata geçirilmiştir.
Bu projede, Karaburun Yarımadası YG-21 ve Karaburun Kadınları Agro Turizm Kooperatifi proje ortakları olmuşlardır.
Proje kapsamında Karaburun Yarımadası YG-21 Evi, Proje Ofisi olarak kullanılmıştır.
YG-21 tarafından proje öncesinde Karaburun’da durum tespiti için anket çalışması yapılmıştır. Proje kapsamında 2,5 Ay süren eğitimlerde eğitim alacaklar (62 kişi ) bu anketlerle belirlenmiştir. Proje kapsamında eğitim alan kursiyerler ayrıca ekonomik katkıda almışlardır.
Eğitimler, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyeleri, İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Halk Kültürü Bölümü Uzmanları ve El Sanatları konusunda araştırmalar yapan bir uzman tarafından dokuz ana başlıkta verilmiştir.
Ağırlıklı verilen eğitim konuları Çevre, Agro – Eko Turizm, Organik Tarım Yetiştiriciliği, Yarımadaya Özgü Ürünlerin ( Enginar, Üzüm, Zeytin, Narenciye, Nergis vb. )Yetiştiriciliği, Kooperatifçilik, Seracılık, Pazarlama ve El Sanatlarıdır.
Projeyle Yarımadada ki koruma kullanma dengesinin önemi ve tarım, eko turizm adına yapılabilecekler vurgulanmıştır.
Proje kapsamında 2,5 aylık eğitimleri alanlar arasından saptanan 24 kişi, kurulan 4 Serada 8 ay süre ile part time iş olanağına kavuşmuştur.
“Mordoğan’da Nergis Çiçekçiliğinin Sürdürülebilir Tarım Yaklaşımıyla İyileştirilmesi ve Kırsal Kalkınmaya Katkısı”Projesi
Karaburun Yarımadası YG-21, Proje ortağı olan Mordoğan Belediyesi adına Bölgesel Çevre Merkezine (REC) “Mordoğan’da Nergis Çiçekçiliğinin Sürdürülebilir Tarım Yaklaşımıyla İyileştirilmesi ve Kırsal Kalkınmaya Katkısı” başlıklı projeyle katılarak onay aldı.
Bölgesel Çevre Merkezine (REC) 200 Proje başvurusu yapılmış ve 8 Proje onay almıştır. Başarı ortak kazanımımızdır.
Günümüzde doğal kaynakların sürdürülebilir yönetiminde “katılımcılık”, sürdürülebilir tarım politikalarında ise “eko tarım” önemli bir yer oluşturmaktadır. Mordoğan’da geleneksel bir tarım ürünü olan Nergis Çiçeği, bu projede sürdürülebilir tarım ilkeleri doğrultusunda ele alınacaktır. Bu proje kapsamında, Mordoğan’da tarımsal hastalık nedeniyle üretimin azaldığı Nergiz Çiçeği ile ilgili sorunların çözümü için çalışılacak ve Nergis Çiçeğinin nitel ve nicelik olarak üretiminin arttırılması sağlanacaktır.
Nergis gibi özel bir çiçeğin neslinin koruma Amacı; Yarımadada gelişme potansiyeli çok yüksek olan tarımsal ve kırsal turizm için çok önemli bir turistik ürün oluşturması, İzmir gibi metropol bir kentte büyük bir alıcı kitlesinin bulunması ve pazar alanının yakınlık faktörü, nergisin kış aylarında toplanması ve yöre halkına kış aylarında gelir getirmesi, nergis yetiştiriciliğinde kadınların, genç kızların kolaylıkla istihdam edilebilmesi, nergisin taze sunumu kadar, kurutulması, esansının elde edilmesi gibi yan ürünlerle de değerlendirme şansının bulunması.
Karaburun Yarımadası’nda nergis ve sümbül 156.3 dekar arazide yetiştirilmekte, yılda ortalama 22.000 kesme çiçek demeti yapılmaktadır. Nergis ekili alanları, verimi ve geliri arttırmak, çeşitli yollardan mümkün olabilecek iken, birtakım sorunlar, nergisi yarımadadan yok etme noktasına getirmiştir. En temel sorun, nergis soğanındaki hastalıktır. Bu hastalık hem verimi hem de kaliteyi düşürmektedir. Hastalığı tedavi etme ve önleme çalışmaları şimdiye kadar, bir proje kapsamında geniş boyutlu ve ısrarlı biçimde ele alınmadığı için bir sonuca ulaşılamamıştır. Bu projede yapılması planlananlar şunlardır;
* Nergis soğanının hastalığı teşhis edilerek tarlalarda gerekli iyileştirme sağlanacaktır. Bu konuda Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri ve Bitki Koruma Bölümlerinden uzman öğretim üyeleri ve Bornova Zirai Mücadele ve Araştırma Enstitüsü ile ortak çalışılacaktır.
* Proje, bir koruma, eğitim ve uygulama projesidir. Hedef kitle tüm Mordoğan nüfusudur. Proje kapsamında bir anket düzenlenmiş, anket sonucunda saptanan nergis üreticilerine eğitimler verilmiştir.
Proje kapsamında Mordoğan Beldesinde, Agro ve Eko Turizm adına önemli işlev taşıyacak olan eğitimler ortak bakış ve bilinci geliştireceği gibi sürdürülebilir toplumsal, ekolojik, ekonomik gelişmenin önemli adımları olacaktır.
Gençlik Eğitim ve Kültür Merkezi Projesi
Karaburun Yarımadası Yerel Gündem 21 (YG-21) tarafından toplumsal amaç taşıyan bu merkez için gereken desteğin sağlanması adına SRAP Koordinasyon Birimine bir proje hazırlandı. Proje kapsamında Karaburun Yarımadası YG-21 tarafından Karaburun, Mordoğan ve 13 köyümüzde yaşayan gençlere yönelik bir anket çalışması yapılmıştır. Anketlerin Karaburun ve Mordoğan Liselerindeki öğrenci gençler tarafından doldurulması yönünde İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Okul Müdürlükleri gereken işbirliği ve kolaylaştırıcılığı yapmışlardır. Anket içeriğiyle gençlerin düşünceleri alınıp, katılımcı olmaları sağlanmıştır.
Proje için prefabrik bir mekanın İlçe Merkezinde Karaburun Belediyesince tahsis edilen arsaya konuşlandırılması sağlanmıştır.
Oluşturulan Gençlik Eğitim ve Kültür Merkezinde bilgisayarlı bir ofis ve okuma salonu ile toplantıların yapılacağı bir eğitim salonu yer alıyor.
Proje kapsamında gençliğin ücretsiz yararlandığı kişisel gelişim eğitimi (nlp), hobi kursları(takı), tiyatro oyunculuğu ve yazarlığı, spor, ingilizce, dalış vb. konularda eğitimler verilmiş ayrıca genç katılımcılara psikolojik danışmanlık hizmeti sunulmuştur.
Proje kapsamında verilmiş olan eğitim ve hizmetlerden toplam 150 genç ücretsiz olarak yararlandırılmıştır.
Karaburun Yarımadasında gençliğin tiyatro, sinema ve diğer kültürel gereksinimlerden yoksunluğu nedeniyle oluşturulan bu merkez aynı zamanda gençlerin bir araya gelerek sorunlarına çözüm yolları aramalarına da katkı sağlayacaktır.
Proje kapsamında iki gencimizin, Gençlik Eğitim ve Kültür Merkezi’nin idaresi ve işleyişinde görev alarak istihdamları sağlanmıştır.
Gençlik Eğitim ve Kültür Merkezi’nin proje sonrasında da Karaburun Yarımadası Yerel Gündem 21 ve Karaburun ve Mordoğan Belediyeleri tarafından desteklenip sürdürülebilirliği sağlanmaktadır. .
Projeyi hazırlayan Grup ve YG-21 Ekibinin bu proje kapsamında maddi hiçbir katkı almayacakları ve YG-21’in Gençlik Merkezi için Proje Takvimi sonrasında da katkı sağlayacağı özellikle projede de vurgulanmıştır. Bu belirtildiği şekilde devam ettirilmektedir.
Gençlerin kendilerine ve yerele sahip çıkmalarını, yerelden ulusala katkı koymalarını geliştirmeyi amaçlayan bu proje için Karaburun Belediyesi ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile işbirliği protokolleri de imzalanmıştır.
Mordoğan Beldesinde Örnek Bağcılık Eğitimi ve Uygulaması Projesi
Projenin Amacı;
Mordoğan Beldesi için hayata geçirilmesi amaçlanan proje, işsizliğin azaltılması adına, işlenmeyen tarım alanlarında bağcılık üretiminin başlaması ve aynı zamanda da sürdürülebilir çevre adına örnek oluşturacaktır.
Mordoğan, Karaburun Yarımadasının verimli topraklara sahip, altmışın üzerinde şifalı ot, Nergis, Sümbül ve zeytiniyle ünlü bir beldesidir. Mordoğan Beldesine bağlı Kösedere ve Eğlenhoca Köyleri dışında Yarımadada bağcılık zayıflamıştır. Oysa ki Yarımada, Rumların yaşadığı dönemden 70’li yıllara kadar zengin bağlarıyla ünlüydü. Yarımadanın önemli gelir kaynağının üzüm olduğu bu dönemlerde bölgeden tırlarla Avrupa’ya üzüm ihracı yapılmaktaydı.
Eski dönemlerde Yarımadada yetişen ve Sultaniye, Karaburunî, Razaki ve Enfes olarak adlandırılan üzümler çok kaliteli üzümlerdi. Ayrıca en kaliteli şaraplık üzümler de yine bu bölgede yetişirdi.
Mordoğan Beldesi, geçmişinde Bağları ile tanınan bir yöre iken aradan geçen uzun zaman içinde bu özelliğini yitirmiş ve bağ alanları oldukça azalmıştır. Bunda yörenin göç vermesi, ekonomik nedenler, önlenemeyen hastalıklar önemli rol oynamıştır. Tüm Yarımada genelinde Bağlar bugün, 600 Dekarı çekirdeksiz ve 100 Dekarı çekirdekli olmak üzere sadece 700 Dekar arazide yapılmaya devam edilmektedir. Bu alanın 620 Dekarı Mordoğan Mücavir alan sınırları içindedir.
Mordoğan’da bağ arazilerinin satılması ile başlayan tehlikenin boyutları, ikinci konut istilasıyla hat safhaya ulaşmıştır. Günümüzde ekonomisi turizme dayalı olan Mordoğan önemli bir tehdit faktörüyle mücadele etmek zorunda kalmıştır.
İklimi, tarihi, kültürü, doğal dokusu, zengin flora ve faunası ile ünlü Mordoğan Beldesinde, bu proje kapsamında verilecek olan eğitimlerle var olan verimli toprak alanlarının tekrar işler duruma getirilmesinin teşvik edilmesi ve bu alanların modern bağcılık teknikleri uygulanarak geliştirilmesi amaçlanmıştır. Böylelikle bölgenin geçmişteki üretim kapasitesi canlandırılacak ve bağcılığın turizm ve tarım adına önemli bir değer olduğu açığa çıkartılacaktır. Bölge ekonomisine katkı sağlayacak olan proje aynı zamanda genç nüfusun ortak değerlerin farkına varıp özendirilmesini sağlayacaktır.
Proje kapsamında Mordoğan Halkı sürdürülebilir tarım uygulamalarıyla bağcılık ve yan ürünlerinin eğitimlerini alacaklardır. Bu eğitimler tarımın, çevrenin ve turizmin sürdürülebilirliğine de katkı sağlayacaktır. Çevrenin sürdürülebilirliği adına örnek teşkil edecek pilot bağ alanında çalışacak kişilere eğitim verilecek daha sonra uygulamaya geçilecektir. Eğitim alacak ve uygulamaya katılacak kişilere ekonomik katkı sağlanarak proje özendirilecek, katılımın devamlılığı sağlanacak ve istihdam olanağı yaratılacaktır.
Yarımadada bulunan 13 Köyden bugün sadece Mordoğan’a bağlı Kösedere ve Eğlenhoca’da, az miktarda da Merkez ve Yayla Köyünde yaşatılmaya çalışılan bağcılığın, özendirilmesi, geliştirilmesi gerekmektedir.
Mordoğan Bölgesinde çekirdeksiz sultaniye, razaki, karaburuni ve enfes adlarıyla geçmişte üretilmiş ve ünlenmiş türlerin yeniden yaşatılmasına yönelik eğitimler ve yapılacak bir pilot üretim alanı, bağcılık üretiminin özendirilmesi adına önem taşıyacaktır.
Mordoğan ve çevresindeki geçmişteki bilinçsiz çevresel değerleri zayıflatan yapılaşmanın aşılması mevcut tarım ve zeytin alanlarının korunmasıyla ve halkın bilinç düzeyinin arttırılmasıyla aşılabilecektir. Mordoğan Belediyesinin, bu konuda öncü olarak örnek projeler geliştirmesi ve uygulaması ortak bilincin gelişmesine katkı sağlayacaktır.
Ele aldığımız “Mordoğan Beldesinde Örnek Bağcılık Eğitimi ve Uygulaması” projesi kapsamında çevre, ekoloji, bağcılık ve agro turizm eğitimleriyle katılımcılara ve beldede yaşayanlara, yerele ve öz değerlere sahip çıkma bilinci aşılanacaktır. Pilot seçilecek bir alanda teorik eğitimin uygulama aşaması da gerçekleştirilecek ve işsiz genç ve kadınların istihdamı sağlanacaktır.
Projenin YG-21 Eylem Planı İle Uyumu;
Projenin yapılacağı Mordoğan Beldesi, ekonomik nedenlerle sürekli dışa göç veren bir bölgedir.
Karaburun Yarımadası Yerel Gündem 21 platformu düzenlediği Yarımada Meclis Toplantılarında ve diğer tanıtımlarda Mordoğan Beldesinde çevresel sürdürülebilirlik, Akdeniz Foku habitatları, tarım ve zeytin alanları ile deniz ve kara ekosisteminin önemi, ayrıca agro ve eko-turizmin bölgesel yararını içeren konularını işlemiştir. Özellikle bu meclis toplantılarında işsiz kesim, sorunlarını dile getirme ve kendilerini ifade etme olanağını bulmuştur. Platform, turizm ve tarımı Karaburun Yarımadasında ekonomiyi geliştirecek iki ana öge olarak kabul etmektedir.
Karaburun Yarımadası YG-21 ve ortağı iki Belediyemiz (Karaburun ve Mordoğan) bölgenin eko turizm, agro turizm adına korunması bilincindedirler. Genç nüfusun göçünü önlemeye yönelik projeler üretmekte ve yürütmektedirler. Yarımada için risk yaratacak girişimlerin ( maden, konkasör tesisi, balık çiftliği ) karşısında olarak, ortak anlayış ve davranışın gelişimine katkı sağlamaktadırlar. Yarımadada biyolojik çeşitliliğin, flora ve fauna’nın ve yerel ürünlerin geliştirilerek yaşatılması benimsenmiş ve ortak vizyon olarak hayata geçirilmeye başlanmıştır.
Mordoğan’da tarım ve agro turizmin geliştirilmesinde yerel yönetimin yol göstericiliği çok önemlidir. Yerel yönetim, YG-21 Yürütme Kurulu (YKK) ve Çalışma Gruplarıyla çok olumlu bir uyum içindedir. Karaburun Yarımadası YG-21 Platformu içinde yer alan Karaburun Belediyesi yanısıra Mordoğan Belediyesinin de yerelinde uyguladığı projeler halkta güveni, dayanışmayı arttırmakta ve yerele sahip çıkma bilinciyle davrananlar artarak ortak vizyon gelişmektedir.
Yarımadada bulunan iki Belediyemiz, 13 Köy Muhtarlığımız ve halkın katılımıyla bu anlamda etkinlik ve eylemler içinde bulunulmaktadır. Proje bu bağlamda hayata geçirilen eylemlere yeni bir kazanım ekleyecektir.
Gençlerin Toplumsal Yaşama ve Gönüllü Hizmetlere Katkısı Projesi
İzmir Ticaret Odası liderliğinde; İzmir İl Özel İdaresi ve Karaburun Yarımadası Yerel Gündem 21’in ortaklığında gerçekleştirilen “Gençlerin Toplumsal Hayata ve Gönüllü Hizmetlere Katkısı” adlı projeyle Avrupalı ve Yarımadalı gençler bir araya geldi.
İzmir Ticaret Odası tarafından Ulusal Ajans’a sunulan “Gençlerin Toplumsal Yaşama ve Gönüllü Hizmetlere Katkısı” adlı projesi. 21-24/03/2007 tarihleri arasında Karaburun’da gerçekleştirildi.
Proje kapsamında Polonya, Hollanda, Fransa ve İspanya’dan gelen 14 genç ve 3 eğitmen, Karaburun Yarımadasından 19 genç ile beraber toplum ve gençlik bilinci, deneyim paylaşımı, liderlik, yaratıcılık, takım çalışması ve sinerji başlıklı seminerlere katıldı.
“Gençlerin Toplumsal Yaşama ve Gönüllü Hizmetlere Katkısı” adlı projenin ortakları; Türkiye’den Karaburun Yarımadası Yerel Gündem 21, Polonya’dan Educational Leadership Center Foundation, Fransa’dan Uluslararası Kültürel Gönüllüler Derneği, Hollanda’dan Hanzehogeschool Groningen Üniversitesi, İspanya-Madrid ve Alicante’den Aegee European Students.