YENİ BAŞLAYANLAR-YENİ TANIŞANLAR-YENİ KATILANLAR İÇİN KARABURUN KENT KONSEYİ:
Karaburun Yarımadası’nda Toplumsal ve Ekolojik Değerleri Koruma Süreci
- Karaburun Yarımadası’nda 1998 yılında “İnsanın insana ve insanın doğaya yabancılaşmasını önlemek” ana ilkesiyle oluşturulan KARABURUN SİVİL İNİSİYATİF yerel dinamikler ve yurttaş birlikteliği ile doğmuştur. Karaburun Sivil İnisiyatif muhalif yapısıyla yerel ölçekte sorunların çözümünde alternatifler geliştirmiş, insan haklarını ve doğayı koruma amaçlı eylemler yapmış, kültür-sanat etkinlikleri düzenlemiş ve insan hakları ihlalleri ile doğaya zarar veren yatırımlara karşı hukuksal süreçlerin içinde yer almıştır. Karaburun Sivil İnisiyatif’in YEREL GÜNDEM 21 (YG-21) oluşumunu hayata geçirmesi ve KENT KONSEYİ’nin yapılanmasında rol almasının nedeni; muhalif olmaktan öte, ilgili yerel ve merkezi yönetimlerle, halkın ve Yarımada’nın çıkarlarını korumak için söz hakkını ortak bir platformda savunmak adınadır. Diğer ifadeyle ana neden; yerel ölçekte ilgili ve yetkili birimlerle ortak bir platformda yer alarak söz hakkı elde etmektir.
- Karaburun Sivil İnisiyatif tarafından 2002 yılında KARABURUN YARIMADASI YEREL GÜNDEM 21 (YG-21) oluşturulmuştur. Türkiye’de ağırlıklı olarak belediyelerin öncülüğünde kurulan YG-21’ler, Yarımada’da Karaburun Sivil İnisiyatif tarafından temeli atılmış daha sonra ve Karaburun ve Mordoğan belediyeleri sürece ortak olmuşlardır. YEREL GÜNDEM 21 içeriği dünyadaki tüm yerel yönetimlere, kendi belde halkları ile birlikte katılımcı bir süreci başlatmalarını öngörür. YG-21, çok aktörlü yönetim olarak tanımlanan, katılıma dayalı yönetişim kavramını içerir. YG-21’ler, tüm tarafların eşit söz hakkına sahip olduğu yapılardır. YG-21’ler, ortak bir gelecek vizyonuna yönelik yerel eylem planlama süreçleridir. Çevre ve yaşam kalitesi ile yerel demokrasinin geliştirilmesi projesidir.
- Türkiye YG-21 Programı’nın başarısının ardında, kamu kuruluşları, yerel yönetimler ve sivil toplum üçgeninde yerel karar alma süreçlerini geliştirerek ve zenginleştirerek, Türkiye’de yeni bir “yerel yönetişim” modelinin gelişmesini sağlaması yatmaktadır. Bu modelin merkezinde yer alan Kent Konseyleri, “kentine sahip çıkma”, “aktif katılım ve çözümde ortaklık” ilkeleri bütünlüğünde, kentleri sürdürülebilir geleceğe taşıyan bir “ortaklık” yapısı olarak şekillenmiştir
- Türkiye YG-21 Programı’nın sağladığı ivmeyle, yalnızca katılımcı yapıların değil, yönetişim ilkelerinin yasal dayanaklarına (Kent Konseyi) kavuşmasının yolunu açan YG-21 ortağı kentler olmuştur. Kent Konseyleri Yönetmeliği oluşturulması sürecinde YG-21 ortağı kentler sürece katılarak yönetmeliğin sivil bir anlayışla yapılanmasına çalışmıştır.
- YG-21 süreçlerinin başlıca katılımcı yapıları olan ve “yerel yönetişim” in en geniş kapsamlı örneklerini oluşturan Kent Konseyleri, 5393 sayılı Belediye Kanunu (Madde:76) ile güçlü bir yasal dayanağa kavuşmuştur. Kent Konseyleri’nin YG-21 Programı ile bağlantısına Kent Konseyi Yönetmeliği’nde açıkça yer verilmiştir.
- YG-21 Programı, belde halkının örgütlü ve örgütsüz kesimlerinin, kendilerine en yakın kamusal örgütleme olan yerel yönetimlerin karar mekanizmalarında yer almalarını sağlayan mekanizmaların gelişmesine olan katkılarının yanısıra, geniş yelpazedeki paydaşlar arasında hoşgörü, karşılıklı saygı, uzlaşma ve ortak noktalarda buluşmaya dayalı bir siyasi kültürün gelişmesine de önemli katkılarda bulunmuştur. Karaburun Yarımadası YG-21 sürecinde bu doğrultuda çalışmalar yürütülmüş ve yerel demokrasinin gelişimine katkı sağlanmıştır.
- YG-21 sürecinde Türkiye’de kadınların karar alma süreçlerine etkin olarak katılımının teşviki ve toplumsal cinsiyet bakış açısının tüm politika ve stratejilere yansıtılması amacıyla, KADIN MECLİSLERİ kurulmuştur. Kadın Meclisleri, kendi aralarında, ulusal ölçekte bir koordinasyon ve dayanışma ağı oluşturmuşlardır. Bu süreçte Karaburun’da KARABURUN YARIMADASI YG-21 KADIN MECLİSİ (09.06.2006) kurulmuştur. Kadın Meclisi günümüzde, çalışmalarını Karaburun Kent Konseyi bünyesinde yürütmektedir.
- YG-21 sürecinde Türkiye’de gençlerin kapasitelerinin geliştirilmesi ve gençliğin her alanda karar alma süreçlerine katılımının sağlanması amacıyla, GENÇLİK MECLİSLERİ kurulmuştur. Gençlik Meclisleri’nin ulusal ölçekte çatısını oluşturan “Ulusal Gençlik Parlamentosu” tarafından yürütülen kampanyanın etkisi ile seçilme yaşı 30’dan 25’e indirilmiştir. Bu süreçte KARABURUN YARIMADASI YG-21 GENÇLİK MECLİSİ (21.06.2006) oluşturulmuştur. Gençlik Meclisi günümüzde, çalışmalarını Karaburun Kent Konseyi bünyesinde yürütmektedir.
- Karaburun Yarımadası YG-21 sürecinde Karaburun ve Mordoğan’da ilgili tüm taraflara ve yetkili tüm birimlere yapılan çağrılarla toplam 30 Yarımada Meclis Toplantısı gerçekleştirilmiştir. Toplantılarda pek çok yerel konu ve sorun (eğitim, sağlık, turizm, yasadışı balık avcılığı, balık çiftlikleri vb.) ele alınmış, tartışılmış ve çözüm yolları aranmıştır. Yarımada’da yürütülen tüm çalışmalara bu toplantılardan çıkan görüş ve öneriler yön vermiştir.
- Karaburun Yarımadası YG-21 tarafından tüm taraflara (merkezi yönetim, yerel yönetimler, muhtarlar, STK’lar, sendikalar, siyasi partiler) yapılan çağrılar ile YG-21 yeniden yapılandırılarak 2012 yılında KARABURUN KENT KONSEYİ kurulmuştur.
- Karaburun Kent Konseyi, Karaburun Yarımadası’nda (Karaburun, Mordoğan ve 13 köyümüz) insan hakları, doğa koruma, sürdürülebilir gelişme adına ortak bakış açısı ve ortak gelecek vizyonunu geliştirmek için görev üstlenmiştir. Yarımada’nın tüm doğal, kültürel, tarihi ve ekonomik değerleriyle korunup geleceğe taşınmasını amaç edinmiştir.
- Karaburun Kent Konseyi Genel Kurulu, Kaymakamlık, Yerel Yönetim, Kent Konseyinin Kadın Meclisi, Gençlik Meclisi ve Çalışma Gruplarının temsilcileri; Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi ve İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nün Öğretim Üyeleri, Muhtarlar, STK’lar, Meslek Odaları, Kooperatifler ile Siyasi Partilerin, temsilcilerinden oluşmaktadır.
- Seçimle oluşan Yürütme Kurulu ile gönüllü katılımlardan oluşan Meclisler ve Çalışma Grupları, Karaburun Kent Konseyinin işlevsel ana yapılarıdır.
- Karaburun Kent Konseyi Çalışma Grupları; Karaburun Yarımadası’nın önceliklerinden yola çıkarak belirlenen konularda kapsamlı çalışmalar yapabilecek zamana ve birikime sahip, farklı yapılardan, kuruluşlardan ve disiplinlerden gelen kişileri, katılımcı yaklaşımın özüne uygun şekilde bir araya getirmiştir.
- Karaburun Kent Konseyi Çalışma Grupları, yerelin öncelikli sorunlarına yönelik geliştirdikleri çözüm önerileri ve projelerle Kent Meclisi ve Belediye Meclislerinde ortak hedeflere yönelik doğru eylem planlarının oluşturulmasında işlev görmektedir.
- Karaburun Kent Konseyi, herhangi bir sivil toplum kuruluşu (STK) değil, Yarımada’da yaşayan tüm tarafların katılımına açık geniş tabanlı bir platformdur.
- Karaburun Kent Konseyi, yerel katılımcı süreçlerin, yerel demokrasinin, yönetişimin (katılıma dayalı yönetim) geliştirilmesi ve tüm tarafların söz hakkı adına Yarımada’nın bugünü ve geleceğini ortak bir vizyon ve eylem planlaması ile ele almaktadır.
- Karaburun Kent Konseyi, çalışmalarda bireysel, kurumsal, siyasal ve ekonomik çıkar gözetmez. Tüm çalışmalarda gönüllülük esastır.
- Karaburun Kent Konseyi, sorunlardan sadece şikayetçi olmak yerine birlikte çözüm önerileri geliştirir, uygular.
- Karaburun Kent Konseyi’nin çalışmalarında yer almak isteyenlerin demokrasiden, insan haklarından, eşitlikten, barış içinde bir arada yaşamadan yana olmaları ve din, dil, ırk, renk, mezhep, etnik köken, cinsiyet ayrımcılığına ve her türlü ötekileştirmeye karşı tutum sergilemeleri beklenir.
- Karaburun Kent Konseyi, tüm tarafların katılımına açık, tüm siyasi partilere eşit mesafededir.
- Karaburun Kent Konseyi, bünyesi içinde yer alan katılımcı yapıların (muhtar, STK, siyasi parti vb.) birbirini desteklediği ve tamamladığı, bir alt-üst mücadelesinin yaşanmadığı, gücünü “eşit ortaklık” anlayışından alan, yapıcı ve uygulamaya dönük bir ilişkiler sistemi içinde yer alması yaklaşımını benimser.
- Karaburun Kent Konseyi içinde yer alan siyasi parti ve STK üyeleri, örgütsel ve ideolojik görüş ve tutumlarını Kent Konseyi çalışmalarına ve etkinliklerine yansıtamaz.
- Karaburun Kent Konseyi, insan haklarının, doğal varlıkların, deniz-kıyı-kara ekosistemlerinin, biyoçeşitliliğin ve geleneksel sosyo-kültürel yaşamın bir bütün olarak korunması ve Yarımada halkının ekonomik gelişiminin bunlara dayandırılması amacıyla görev üstlenmiştir. Bu nedenle, Yarımada’ya ve yaşayanlara karşı risk içeren tüm yatırımların karşısındadır.
- Karaburun Kent Konseyi, tüm platformlarda, tüm ilgili yetkili birimlerle, yerel, ulusal ve uluslararası iletişimlerinde, toplantılarda, somutladığı projelerinde, teorik çalışmalarda ve tüm etkinlik ve eylemlerinde bu değerlerin korunması ve yaşam hakkının savunulması ilkesiyle davranır.
- Karaburun Yarımadası özelinde yaşanılan YG-21 ve Kent Konseyi süreci bugüne kadar bağımsız yapısı ile çalışmalarını sürdürmüştür. Bu bağımsız yapı insan ve doğadan yana ilkeli duruşundan taviz vermemiştir, vermeyecektir.
- Karaburun Kent Konseyi, herhangi bir erkin, idarenin, hükümetin, yönetimin adına değil, sadece Yarımada ve yaşayanları adına her an ve koşulda görev yapar.
- Karaburun Yarımadası özelinde insan ve doğadan yana süreç içinde yer alınan tüm bu yapılar, ortak amaçlar için sadece bir araç niteliğindedir.
- Kent Konseyleri Yönetmeliği ve Belediye Kanunu (Madde:76) ile yasal bir statü kazanmış olan Karaburun Kent Konseyi çalışmalarında ilgili merkezi/yerel yönetimin alt birimi gibi çalışmaz. Çalışmalarında herhangi bir birimden talimat almaz.
- Kent Konseyi yönetmeliği bir “şablon ” sunmak yerine, geniş bir çerçeve çizdiğinden, ülke genelinde Kent Konseyi uygulamalarının, birbirinin aynı olacağını varsaymak gerçekçi değildir. Kent Konseyi’ne yönelik yasal düzenlemelerin bir “sınırlama” olmaktan çok bir “açılım” olarak görülmesiyle, her Konsey’in kendi özelliklerini ön plana çıkarmasının ve diğer kentlerden farklılıklar göstermesinin önü açılmıştır.
- Kent Konseylerinin niteliği yurt genelinde birbirinden farklı özellikler gösterebilir. İlgili yerel yönetimin ya da yerelde hakim olan politik bir görüşün sözcüsü ve çalışanı gibi hareket eden Konseyler tüm tarafların söz hakkını hem engeller, hem de farklı görüşlerin yer almadığı yapılanmalar belde ve yaşayanlar adına yanlış kararların alınmasına neden olabilir. Konseyler yaşayanların ortak amaçları için işlev görmeli herhangi bir yönetimin, politik görüşün sözcüsü olmamalıdır.
- Kent Konseyleri yukarıda belirtilen içeriğe aykırı davranır eylem ve söylemlerde bulunursa nitelik kaybeder ve amacından sapar.
- Farklılıkların birliğini içeren adları ister Kent Konseyi, Kent Meclisi, Halk Meclisi olsun oluşturulduğu yörede tüm değerlerin korunması, savunulması, yaşatılması, geliştirilmesi adına işlev gören katılımcı platformlardır. Pratik çalışmalar içinde yer almak, ortak kararların pratiğe yansıtılması süreci katılımcılara yeni eylem biçimlerini kazandırır. Ülke genelindeki herhangi bir eylem modelini tek etkili şablon olarak görmeden tüm farklı eylem biçimlerine açık olarak ortak duruş içinde olmak önemlidir.
- Karaburun Yarımadası özelinde oluşturulan Karaburun Kent Konseyi, bağımsız niteliği ve “sivil inisiyatif ” bilinciyle başlamasından dolayı her zaman doğru projelerin somutlanmasında rol almış ve yerele uygun olmayan yatırımlara karşı da bir savunma ve doğru bakışı somutlama işlevi görmüştür.
- Karaburun Kent Konseyi, Yarımada’nın doğal, sosyal, ekonomik ve kültürel yaşamına ilişkin her tür plan, proje, müdahale ve uygulama sürecinde bölge halkı ve dinamiklerinin katılım ve görüş ifade etme hakkını savunur. İlgili yerel ve merkezi yönetimlerin yanlış kararlarına, kendi amaç ve ilkelerine uygun öneri ve çözüm yollarıyla karşı durur.
- Karaburun Kent Konseyi, yerel ölçekte öncelikleriyle çelişmeyen merkezi/yerel yönetimin proje ve etkinliklerini destekler, ilgili yönetimlerin ve özel sektörün Yarımada ve doğa açısından olumsuz sonuçlar doğurabilecek yatırımlarına karşı durur, hukuksal süreci işletir ve içinde olur.
- Karaburun Kent Konseyi tarafından organize edilen Kent Meclisi toplantılarında yerel sorunların çözümü için tarafların katılımı ile somutlanan görüşler, yerel yönetimlerin meclislerinde ele alınır, yönetişim açısından doğru kararların çıkmasına hizmet edilmiş olur.
- Karaburun Kent Konseyi, merkezi ve yerel yönetim temsilcileri ile oluşturulan koordinasyon sayesinde yereldeki uygulanacak projelerin duyurulmasına destek sağlar, aynı zamanda Yarımada’ya uygun olmayan projeler için ortak karar alma, itiraz etme, etkinlik ve eylemde bulunmada ve gelişmeleri tüm taraflara iletmede önemli rol üstlenir.
- Karaburun Kent Konseyi, Yarımada özelinde 2002 yılından bugüne uyguladığı, destek verdiği, ortak olduğu tüm projelerde doğal ve sosyo-kültürel değerlerin korunması temelinden hareketle ve yerel ekonomik gelişim için, öncelikli (eko-agro turizm, kırsal turizm, organik tarım vb.) olanların belirlenmesinde ve hayata geçirilmesinde aktif rol üstlenmiştir.
- Karaburun Kent Konseyi, Yarımada’da maden-mıcır-taş ocakları, balık çiftlikleri ve rüzgar enerjisi santrallerine (RES); doğal yaşamın tahrip edilmesi, yaşam alanlarının daraltılması ve fiziksel-sosyal taşıma kapasitesinin çok üstünde olması nedeniyle karşı olduğu gibi ülke genelinde ekolojik değerlere ve yereldeki halkın isteklerine karşı oluşturulmaya çalışılan (HES’ler, termik ve nükleer santraller vd.) tüm yatırımlara karşı yöre insanları ve örgütleriyle iletişim ve dayanışma içindedir.
- Karaburun Kent Konseyi, “EGE ÇEVRE PLATFORMU” bileşeni sıfatıyla, yurt genelinde ekolojik yıkıma neden olacak “Tabiat ve Biyoçeşitliliği Koruma Yasası Tasarısı ”na karşı oluşturulan İzleme Komitesi’nde yer almaktadır.
- Karaburun Kent Konseyi, temel insan hakkı olan yaşam hakkını savunmada hukuki temel oluşturacak “Aarhus Sözleşmesi”nin 2001 yılından beri Türkiye tarafından onaylanmamış olması nedeni ile açılan imza kampanyasına destek vermiş ve konunun kamuoyuyla paylaşılmasını sağlamıştır.
- Karaburun Yarımadası, özel bir korumaya gereksinim duyan ve bu anlamda tüm birimlere ve yetkililere önemli görevlerin düştüğü bir ekolojik ortamdır. Merkezi yönetimler, imzaladığı, taraf olduğu tüm ulusal ve uluslararası sözleşme, anlaşma ve mevzuat (Bern, Barselona, Ramsar, Akdeniz’in Korunması vb.) çerçevesine uygun davranmakla yükümlüdür.
- Karaburun Kent Konseyi; Yarımadanın doğal ve sosyo-kültürel değerlerinin koruma-kullanma dengesinin gözetildiği bütünsel bir yaklaşımla korunabilmesi amacıyla, bilim insanlarının katkıları ve yerel bilgi birikimi ve deneyimlerden yararlanarak, “Karaburun Yarımadası Biyosfer Rezerv Alanı Ön Raporu”nu hazırlamış ve Karaburun Belediye Meclisine sunmuştur.
- Bu süreçte, İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve Karaburun Yarımadası’nın sınırlı bir alanını koruma kapsamına almayı hedefleyen “ Karaburun Yarımadası ÖÇKA” teklifi ile ilgili olarak, “Karaburun Yarımadası Biyosfer Rezerv Alanı Ön Değerlendirme Raporu”na dayanılarak hazırlanan, itiraz ve bütünsel bir yaklaşımla korunması talebini içeren açıklama raporu, Karaburun Belediyesi’ne sunulmuştur. Bu öneri Karaburun Belediye Meclisi’nin 05.04.2013 tarihli meclisinde görüşülmüş ve “oybirliği” ile alınan karar ve rapor, T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gönderilmiştir.
- Karaburun Kent Konseyi, T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “KARABURUN YARIMADASI ÖNERİ ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİ İNCELEME VE İLAN GEREKÇE RAPORU”na “Karaburun Yarımadası Biyosfer Rezerv Alanı” çalışmasını ileterek destek vermiştir.Karaburun Kent Konseyi, Yarımada için yaşamsal önem taşıyan ve yatırımların tahribatının çok ağır olduğu bu onay sürecinin hızla ve en doğru bir şekilde tamamlanması gereğinin bilinci ve sorumluluğuyla, doğru kararların alınması için, kamu yönetimi ve hükümet düzeyinde her türlü iletişim, bilgilendirme ve uyarı süreçlerini kullanarak aktif rol ve görev üstlenmektedir.
- Karaburun Kent Konseyi, sürdürülebilir kalkınma anlayışının içinde bulunduğumuz sistemin yapısı gereği sadece kalkınma bölümünü dikkate alarak doğanın ve yaşam alanlarının sürdürülemez bir konuma getirildiğinin farkındadır. Bu nedenle, yerelden ulusala tüm doğa severlerin ekoloji ve çevre örgütlerinin çabalarını desteklemekte ve Yarımada’nın değerlerinin korunarak daha yaşanabilir olması için çalışmaktadır.
- Karaburun Yarımadası’nda 1998 yılından bugüne kadar yaşanan sürece ait tüm belge, bilgi, yazışma ve basın haberleri içeren bir arşiv oluşturulmuş ve bu arşiv Kent Konseyi ofisinde koruma altına alınmıştır.
- Karaburun Kent Konseyi, Karaburun Belediyesi’nden sınırlı bir bütçe desteği almaktadır. Bu katkı ile ofis giderleri karşılanmaktadır. Etkinlik ve eylemlerde gerekli destek, yereldeki gönüllü birey ve işletmelerden sağlanmaktadır. Tüm çalışmalar, paranın satın alamayacağı değerler olan yaşadığı yere sahip çıkma bilinci, gönüllülük, duyarlılık, sorumluluk, görev anlayışı, özveri, bilinç ve emekle imece usulü gerçekleştirilmektedir.
- Karaburun Kent Konseyi çalışmaları, Kent Konseyinin web sayfası (http//: www.karaburunkenkonseyi.org) ve “karaburunkentkonseyi” Facebook sayfasında bilgilendirme, şeffaflık ve katılımcılık ilkelerimiz doğrultusunda düzenli olarak paylaşılmaktadır.
- Karaburun Kent Konseyi’nde yaşanan süreci bilmek, güncel yapılanları görmek ve katılıp güç vermek isteyenlere kapımız her zaman açıktır.
- Karaburun Kent Konseyi, 1998’den bugüne kadar Karaburun Yarımadası’nda yaşanan sürece emeği geçenlere, katkı sağlayanlara teşekkür eder.
- DAHA YAŞANABİLİR BİR YARIMADA VE YEREL DEMOKRASİ İÇİN, YENİ BİR ÇAĞA, YENİ BİR ORTAKLIĞA, YENİ YÖNETİŞİME MERHABA…
- KARABURUN KENT KONSEYİ; YARIMADANIN ORTAK GELECEK VİZYONUNA YÖNELİK YEREL EYLEM PLANLAMASI, ÇEVRE VE YAŞAM KALİTESİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE YEREL DEMOKRASİ İÇİN ÇABA GÖSTERİR.
- KARABURUN KENT KONSEYİ; GÖNÜLLÜ ÇALIŞMANIN, EMEĞİN, İMECENİN BULUŞMA NOKTASIDIR.
- KARABURUN KENT KONSEYİ; KATILIMA VE YEREL ORTAKLIKLARA DAYALIDIR.
- YARIMADAYI BİRLİKTE YAŞATALIM, DÜNYAYA ARMAĞAN EDELİM.
- DOĞA, İNSAN VE GELECEK İÇİN SORUNA DEĞİL, ÇÖZÜME ORTAK OLALIM.
- SORUNLAR; SORUNLARI YAŞAYANLARLA YAŞANDIĞI YER VE ZAMANDA ÇÖZÜMLENİR. YAŞAM, YAŞAYANLARCA YAŞANDIĞI YER VE ZAMANDA ORGANİZE EDİLMELİDİR.
- İNSANIN İNSANA VE İNSANIN DOĞAYA YABANCILAŞMASINI ÖNLEYELİM.